“Oğan’ın seçmeni pazarlık malzemesine dönüştürmesi sandığa yansıyacak”

BursaTanık Özel

14 Mayıs’ta gerçekleşen Cumhurbaşkanı seçimlerinde ATA İttifakı’nın ortak adayı Sinan Oğan 3 milyona yakın oy alırken, seçimin ikinci turunda yarışacak olan Erdoğan ve Kılıçdaroğlu, Oğan’ın seçmenlerini kendilerine yönlendirmesi için görüşmeler yaptı. Oğan, yaptığı açıklama ile Erdoğan’ı destekleme kararını aldığını duyurdu. Ümit Özdağ ise Oğan’ın kararının kendisini bağladığını belirterek, Zafer Partisi’nin henüz karar vermediğini söyledi.

Millet İttifakı ve Cumhur İttifakı ile bir dizi görüşme gerçekleştiren Oğan’ın “Niye bakan olayım, başkan yardımcısı olabiliyorken” ifadeleri tartışma yarattı. Kamuoyunda tepki çeken ifadeleri AKP’li Binali Yıldırım’ın da eleştirdi. Erdoğan’a destek açıklaması sonrası en çok merak edilen konulardan biri ise seçmenin Oğan’ın peşinden gidip gitmeyeceği oldu. Uzmanlara göre bu durum belirsiz olmakla birlikte, Oğan’ın seçimin kaderini belirleme noktasında sanıldığı kadar etkili olmadığı yönünde.

OĞAN’I DESTEKLEYENLERİN YARISINDAN ÇOĞU İYİ PARTİ VE MHP’Lİ

“Cehennemin kapılarını kapatacağız” iddiasıyla oy pusulasında yer alan Sinan Oğan, seçimin ikinci tura kalmasını takip eden süreçte, Erdoğan’a açıktan destek sunacağını beyan etti. Kanaat önderleri ve kamuoyunda Oğan’ın aldığı 2.7 milyon oy, seçmen tepkisi olarak değerlendirildi. Dolayısıyla bu seçmen kümesinin Oğan ile ‘organik’ ilişki kurmadığı değerlendirmeleri yapıldı. Yani sandığa giden yaklaşık üç milyon seçmen Erdoğan’a da Kılıçdaroğlu’na da ikna olmadığı mesajını vermek istedi.

İlk turda Oğan’ı destekleyen seçmen kümesinin ikinci turda nasıl bir davranış geliştireceği tek bir etkene bağlı görünmüyor. MetroPOLL’ün yaptığı bir araştırmaya göre Sinan Oğan’a oy vereceğini söyleyen seçmenin 2018’de kime oy verdiği belirlendi. Buradan hareketle Oğan’ın aldığı oyların kaba dağılımı ortaya çıkarıldı. Buna göre 2.7 milyon seçmenin içerisinde yüzde 55 oranında İYİ Parti-MHP ve CHP ile AKP de yer aldı.

‘OĞAN EN FAZLA 25’İ BERABERİNDE GÖTÜRÜR’

MetroPOLL Araştırma’nın kurucusu Özer Sencar, yaptıkları araştırmada ortaya çıkan tabloya dayanarak, 2.7 milyonluk seçmen grubunun hakim özelliğinin milliyetçilik olduğunu söyledi. Ancak Sencar’a göre Oğan seçmeninin yönlendirmeyle oy tercihini değiştireceği algısının yanlış olduğunu belirtti. Sencar, Oğan’ın kendisine oy vermiş kümenin en fazla yüzde 25’ini beraberinde götürebileceğini düşünüyor. 14 Mayıs sonrası yapılan görüşmelerde seçmenin pazarlık malzemesine dönüştürülme havasının tepki çekebileceğine söyleyerek şöyle konuştu:

“Oğan’ı destekleyenlerin çok az bir bölümü Erdoğan’a gider. Geri kalanı ise kendisini kime yakın hissettiğiyle ilgili. Sinan Oğan’ın görüşmeler yaparak süreci ertelemesi yanlış bir politika. Oran vermek çok zor fakat bu seçmen grubunun milliyetçi ağırlıklı olduğunu düşünmek gerekiyor.”

‘OĞAN’IN BEN NE DERSEM SEÇMEN YAPAR MANTIĞI GERÇEKÇİ DEĞİL’

Koç Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dekanı Prof. Siyaset Bilimci Ali Çarkoğlu, Oğan’a oy verenlere dair detaylı araştırma olmadığına dikkat çekerek kamuoyunda çeşitli senaryoların konuşulduğunu söyledi. Muharrem İnce’nin adaylıktan çekilmesiyle birlikte, İnce’ye oy vereceklerin büyük oranda Oğan’a kaydığını belirten Çarkoğlu, Oğan’ın aldığı oy için seçmenin aylar öncesinden böyle bir karar vermediği görüşünde. Çarkoğlu, Oğan’ın “ben ne dersem seçmenim onu yapar” mantığının gerçekçi olmadığını sözlerine ekleyerek, seçmenin ‘pazarlık’ malzemesi yapılmasına kesinlikle tepki vereceğini savundu.

‘SEÇMEN İKİ NEGATİF ARASINDA DAHA AZ NEGATİF OLANA GİDECEKTİR’

Atlanmaması gereken bir hususa dikkati çeken Çarkoğlu, seçmenin 14 Mayıs’ta bir mesaj vermeye çalıştığını ifade etti. Bu seçmen grubunun Erdoğan’a oy vererek seçimin ilk turda bitmesini sağlayabileceğini hatırlatan Çarkoğlu’na göre Erdoğan’ın istenmediği çok net. Fakat Kılıçdaroğlu’na karşı da bir tepki var. Seçmenin  iki negatif arasında daha az negatif tercihi yapacağını sözlerine ekleyen Çarkoğlu şöyle devam etti.

“Erdoğan karşıtlığı nedeniyle seçmenin Kılıçdaroğlu’na gitmesi mümkün. Zafer Partisi ve Sinan Oğan milliyetçi hassasiyetlerden bahsediyorlar, bunlar biraz Erdoğan’ın söylemine yakın. Bu söylemi devam ettirdikleri taktirde bunun doğal sonucu olarak seçmenin Erdoğan’a yönelmesi beklenir. Bu seçmen kümesinin tahmin edilmesi zor bir yanı var. Çok büyük fark olmamakla birlikte bu grup ikiye bölünecek ve en fazla yüzde 60-40 gibi dağılım olacaktır diye düşünüyorum. Çünkü küme homojen değil.”

‘SEÇMEN ANTİ ERDOĞAN EKSENLİ, OĞAN’IN İŞARETİ BÜTÜNÜYLE KARŞILIK BULMAZ’

Yazar Tarık Çelenk de diğer iki uzman gibi Oğan’ın pazarlık sürecinin seçmende tepkiye neden olacağını savundu. Oğan’ın milliyetçilik tarzının kaygı adrenali üzerine olduğunu anlatan Çelenk, şöyle konuştu:

“Türkiye’de şu anda toplumun büyük kesimi milli ve devlet yanlısı ama devlet meselesi olduktan sonra bu toplulukta yolsuzlukların, hukuksuzlukların hiçbir önemi kalmıyor. Karşısı ne kadar aydın, demokrat, reformdan yana olsa da gayrimilli ve batı yanlısı olarak görülüyor. Oğan’ın devleti tercih etme mantığına oturacak bir kitle olabilir. HDP gerekçesiyle öfkeli bir kitle var, bu kitlenin öfkesi aynı zamanda Kılıçdaroğlu’nun adaylığıyla da ilgili ancak seçmenin anti Erdoğan eksenli olduğu atlanmamalı.”

Çelenk’e göre her ne kadar Oğan’ın işaret ettiği yere gidecek seçmen olsa da bunun seçimin kaderine etki etmeyeceği görüşünde. Bunun nedeni ise Çelenk’e göre şöyle:

“Anti Erdoğan kitlenin Oğan’dan bağımsız olduğunu atlamamak gerekir. Dolayısıyla Oğan’ın işaret ettiği yere blok halinde bir hareket olmaz. Oğan’ın yürüttüğü pazarlık sürecine seçmenin tepkisi olacaktır. Bunda şüphe bile duymuyorum.”