Halka arz değil, kitle fonlaması!

Bugünlerde ekonomi çevrelerinde sıkça halka arz konusu tartışılmaya başladı.

Teknik olarak; bir şirketin paylarının BIST Pay Piyasası’nda işlem görebilmesi için yatırımcılara çağrı ve ilan yoluyla satışı yapılmasına halka arz diyoruz.

Örneğin şirketin yüzde 20’sine karşılık gelen hisseyi 25 milyon paya bölerek satılıyor. Buradan şirkete girişi sağlanan para ile de yapılacak yatırımlar ya da ödenecek borçlar varsa bunun bilgisini paylaşıyor.

Bütün bunlar şeffaf olmak zorunda en azından kağıt üzerinde öyle.

Şirketlerin işletme sermayesi açıkları ve bununla birlikte yeni yatırım için finansman bulmakta güçlük çekmesi birçok kurum için halka arz seçeneğini zorunlu olarak karşımıza getirdi.

****

Almanya’nın bizi kıskandığı konular şöyle kenarda dursun biz karışan çarşıda üretimdeki koca koca şirketlerin sorunlarına bakalım.

-İşletme sermayeleri eridi

-Finansmana erişim yok denecek kadar azaldı, leasing’ler durma aşamasına geldi

-Kredi ile dönen kuruluşlar darboğaza girdi

-Azalan kar marjları yeni yatırımı engelliyor

-Mevcudu korumaya çalışan firmalar geri gidiyor

-Artan maliyetler siparişlerin tekrar Uzak Doğu’ya kaymasına neden oldu

-Üreticinin rekabet gücü birçok sektörde azaldı

-Enflasyon muhasebesine geçilemedi

Gibi gibi gibi birçok madde sayabiliriz. Ama temelde baktığınız zaman her şey bozulan nakit akışına dayanıyor.

Tam da bu sebeple halka arzlar güzel bir kitle fonlaması yöntemi olarak şirketlere önemli bir finansal getiri sağlamak için kullanılmaya başlandı.

(Kitle Fonlaması: Çok sayıda bireyin küçük miktarda bağışlarına dayanan yeni nesil bir yatırım ve fonlama sistemidir)

****

2021’de 52, 2022’de de 40 şirket BİST’te işlem görmeye başladı. Henüz 4. ayında olduğumuz 2023’te ise 12 şirket halka arz edildi. 1 şirketin de başvurusu onaylandı.

Ne demek istediğimi şu verilerle anlatayım;

2018’de 9, 2019’da 6, 2020’de 8 şirket hisselerini halka açtı. Yani kim ne derse desin uçan ekonomimizde şirketler bir finansman çaresi olarak borsayı kullanmaya başladı.

***

Bunun yanı sıra BİST’te azalan yabancı yatırımcı sayısı ve artan bireysel yatırımcı miktarını da hesaba katıp bu kısımda da işlerin çok sağlıklı olmadığını birilerinin hatırlatması gerekli!

Bilmem anlatabildim mi?