Evrenin gizemleri: Güneş gibi yıldızların içinde karadelikler mi var?

Astrofizikçi Earl Bellinger’in öncülüğünde yeni bir çalışma, evrenin karanlık madde sırlarını aydınlatabilir.

Evrenin gizemleri: Güneş gibi yıldızların içinde karadelikler mi var?
Yayınlama: 16.12.2023
A+
A-

Astrofizik dünyasından heyecan verici bir teori daha ortaya çıktı: Güneş benzeri yıldızların içinde, var oluşun başlangıcından kalma minik karadelikler olabilir. Max Planck Astrofizik Enstitüsü ve Yale Üniversitesi’nden Astrofizikçi Earl Bellinger liderliğindeki bir ekip, bu küçük karadeliklerin yıldızları içten içe yavaşça tüketiyor olabileceğini öne sürüyor.

Araştırma, bu tip bir “parazitizmin” yıldızlar üzerindeki etkilerini ve eğer varlarsa, evrende nasıl tanımlanabileceklerini inceliyor. Bilim insanları, “Bu tür nesnelerin şaşırtıcı derecede uzun ömürlü olabileceğini ve en hafif karadeliklerin yıldız evrimi üzerinde hiçbir etkisi olmadığını, daha ağır olanların ise zamanla yıldızı tüketerek gözlemlenebilir sonuçlar üretebileceğini” belirtiyor.

Araştırmacılar, yıldızların iç yapısındaki bu benzersiz değişikliklerin, eğer varlarsa, asterosismoloji ile keşfedilebileceğini vurguluyor. Evren, farklı boyutlarda birçok karadelik içeriyor. Ancak şimdiye dek gezegen, ay veya asteroit kütlesine sahip gerçekten küçük karadelikler bulunamadı. Stephen Hawking’in 1970’lerde geliştirdiği teoriye göre, Big Bang’in hemen ardından, evrenin maddesi hala sıcak ve yoğunken, fazla yoğunluklu bölgelerin kaçınılmaz uzay-zaman bölgelerine çökerek bu minik “ilk zaman” karadeliklerini oluşturmuş olabilir.

Bellinger ve ekibi, bu “endoparazitik” karadeliklerin sadece ölü yıldız kalıntıları olan nötron yıldızlarında değil, Güneş gibi canlı, füzyon yapan ana dizi yıldızlarında da olabileceğini araştırdı. Ekip, bir yıldızın, 0.8 ila 100 Güneş kütlesinde bir karadelikle birlikte nasıl oluşacağını ve bu karadeliklerin çekirdeklerinde gizlenen Güneş benzeri yıldızların tam sayısal evrimsel simülasyonlarını yürüttü.

Buldukları sonuçlara göre, en küçük karadeliklerin büyümesi zor olacak, ancak cüce gezegen kütlesinde bir karadelik çok daha hızlı hareket edebilir. Böyle bir karadelik, Güneş benzeri bir yıldızın çekirdeğini tüketmeye başlayabilir ve bu süreçte büyük miktarda ışık ve ısı üreten bir disk oluşturabilir.

Bilim insanları, bu hipotetik yıldız türüne “Hawking Yıldızı” adını veriyor. Hawking yıldızları, bazı anahtar farklılıklarla normal yıldızlara benzer şekilde davranabilir. Araştırmacılar, bu yıldızları inceleyerek bir karadelik motorunun imzalarını arayabilir. Karadelik yutma işleminin, füzyondan farklı akustik desenler üretmesi bekleniyor, bu da yıldızın yüzeyindeki parlaklık değişiklikleri olarak algılanabilir.

Araştırma, “Astrophysical Journal” dergisinde yayımlandı. Bu çalışma, yıldızların daha ileri evrimsel aşamaları, farklı kütle ve metalikliklere sahip yıldızlar için sayısal sonuçlar ve yıldız popülasyonlarına yönelik araştırmaların gelecekteki çalışmalarda da ele alınacağını belirtiyor.

Haber Merkezi