CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, mevcut tarım desteklerinin yetersiz olduğunu ve yeni destekleme modelinin çiftçilere dezavantajlar getireceğini belirtti.
CHP Bursa Milletvekili ve PM Üyesi Orhan Sarıbal, tarım sektörünün mevcut durumu ve yeni destekleme modelini değerlendirdi. Sarıbal, tarımsal üretimin doğal koşullara yüksek bağımlılığı ve mevsimlik değişkenlikler nedeniyle çiftçilerin karşılaştığı zorluklara dikkat çekti. Özellikle 2000 yılından sonra IMF ve Dünya Bankası’nın dayatmalarıyla uygulanan politikaların tarımı nasıl olumsuz etkilediğine vurgu yaptı.
Tarımsal girdi üretiminde yaşanan sorunlar ve desteklerin yetersizliğine dikkat çeken Sarıbal, çiftçilerin tohum, gübre, ilaç ve mazot gibi girdileri yüksek maliyetlerle satın almak zorunda kaldığını belirtti. 2024 yılı tarım desteklerinin 91,5 milyar TL’de kalırken, çiftçilerin banka borçlarının 715 milyar TL’ye ulaştığını ifade etti.
Son yıllarda desteklerin enflasyon oranlarının gerisinde kaldığını belirten Sarıbal, örneğin fındık ve diğer bitkisel ürünlerde desteklerin artış oranlarının, maliyet artışlarının altında kaldığını vurguladı.
2025-2027 dönemini kapsayan yeni tarım destekleme modelinin detaylarına da değinen Sarıbal, mazot ve gübre desteklerinin kaldırılacağını ve fındık gibi bazı ürünlerde alan bazlı desteklerin sona ereceğini açıkladı. Yeni modelde dekar başına destek ödemeleri yapılacak ve planlama kapsamındaki ürünlere ilave destekler verileceği belirtildi.
Sarıbal, yeni modelin çiftçiler için avantajlar ve dezavantajlar sunduğunu belirterek, patates, soğan ve bakliyat üreticilerinin avantaj sağlayacağını, ancak çay, fındık, zeytin ve pamuk üreticilerinin dezavantajlı duruma düşeceğini ifade etti. Ayrıca, hayvansal üretim desteklerinin de ele alındığına dikkat çekti. Hayvan başına verilen desteklerin kaldırıldığını ve yerine dana, malak, kuzu ve oğlak başına destek sistemine geçildiğini söyledi.
Sarıbal, tarım ve hayvancılıkta yaşanan sorunların çözümü için daha kapsamlı ve etkili desteklerin gerektiğini belirterek, çiftçilerin üretimden çekilmek zorunda kalmaması için acil önlemler alınması gerektiğini vurguladı. Çiftçilerin karşılaştığı zorlukların sadece desteklerle değil, aynı zamanda girdi maliyetleri ve piyasa koşullarındaki iyileştirmelerle çözülebileceğini söyledi.