Bursa’da incir üreticileri zor durumda: “Gerekirse ürünü toplamayacağız”

Sibel Kahraman 

Bursa’nın Osmangazi ilçesine bağlı Gündoğdu Köyü’nde incir üreticileri alım fiyatlarının geçen seneye göre yarı yarıya düşmesi nedeniyle zor günler geçiriyor. Cumhuriyet Halk Partisi Bursa İl Başkanı Nihat Yeşiltaş ve İl Yöneticileri Gündoğdu Köyü’nü ziyaret ederek incir üreticilerinin sorunlarını dinledi.

Bursa Tanık’a konuşan üreticiler incirin bu sene 40 liradan alındığını ancak bir günlük işçi yevmiyesinin ise 1200 lira olduğunu ancak mazot fiyatlarının ve maliyetlerin iki kart arttığını ifade ederek yaşadıkları zorlukları anlattı.

FİRMALAR VE ARTAN MALİYETLER ÜRETİCİYİ ZORLUYOR

Üretici Zafer Söğütçü, incirin şu anda işçinin, mazotun parasını karşılamadığını ve alıcı firmaların fiyat düşürme politikası yaptığına dikkat çekerek, “Saat kaç olmuş, malımızı satamıyoruz. Üç, dört tane firma kapalı. Geçen sene daha iyiydi ama bu sene berbat. Geçen sene 120-130 liradan açılan incir bu sene  80 liradan açıldı. Maliyetler de iki kat arttı. Geçen sene mazot 20 liraydı şimdi 40 lira oldu. İşçi yevmiyesi 1200 lira oldu ama işçi bulamıyoruz” dedi.

Avrupa’ya incir ihracatı yapan firmaların fiyatı 40 lirada tutmaya çalıştıklarını söyleyen Söğütçü, “Biz inciri 50 lirada tutmaya çalışıyoruz ama yarın 40 belki 35 lira olacak. Avrupa’ya ihracat yapanlar inciri 40 lirada tutmaya çalışıyor. Türkiye’de bizim halkımız bunu 50, 70 liraya yiyor. Bunu anlamıyoruz” diye konuştu.

GENÇ ÇİFTÇİ KALMADI

Genç üretici Doğukan Oğuz Genç geçtiğimiz yıla göre köylünün durumunun kötü olduğuna dikkat çekerek bu sene inciri 40-50 liraya satamadıklarını, gençlerin köylerde kalmak istemediğini söyledi. Genç, “Maliyetler geçen senenin iki, üç katı. İncir şu an bitmek üzere. ‘Gençler köylerden gidiyor’ diyorlar. Genç üretici köyde durmak istese de durmuyor. Ben aynı zamanda fabrikada çalışıyorum ve buradaki malıma bakıyorum. Ama yine de yetiremiyorum. O yüzden genç çiftçi tamamıyla yalan, genç çiftçi diye bir şey kalmadı. Çünkü gençler köyde kalmak isteseler de kalamıyorlar. Herkes ek iş yapmak zorunda” dedi.

FİYAT FARKI TEPKİ ÇEKİYOR

Bir diğer incir üreticisi Adnan Kırcalı da ihracat firmalarının tarım politikalarına tepki göstererek, yurt dışına giden ve yurt içine dağılan incir fiyatındaki farka dikkat çekti. Kırcalı, “Yurt içine giden incirlerimiz 50 lira. İhracata giden incirimiz 60 lira. Yurt içine çalışan çalışan şirketimiz kazanıyor da ihracata giden şirketimiz neden kazanamıyor? Geçen sene mazot fiyatları 22 lira civarıydı. Bu sene 45 lira. İşçi yevmiyelerimiz 500-600 liraydı. Bu sene 1000 liradan başlıyor, 1500 liraya kadar çıkıyor. Yatılı işçimiz var. Yemekli işçimiz var. Kullandığımız gübreler var.  Bu seneki işe bizim de aklımız ermedi. Emeğimizin karşılığını da alamadık” ifadeleri kullandı.

“GEREKİRSE İNCİRİ TOPLAMAYACAĞIZ”

Gerekirse incirleri toplamayacaklarını, tarım politikasının değişmesi gerektiğini söyleyen Kırcalı, “Ürünleri toplamazsak yurt içindeki vatandaşımız da incir yiyemeyecek. Gerekirse tarım politikasını değiştirelim. Benim için AK Parti, kara parti, yeşil parti önemli değil. Emeğimin karşılığını alamıyorum. Aydın’ın ilaçlı inciri 120 liraya, 130 liraya gitti. Burada incir 40 lira. O paraya bir litre mazot alamıyorum, çalıştırdığım işçinin parasını nasıl vereyim? Devlet politikası mı değişecek, tarım politikası mı değişecek? Anayasayı mı değiştirelim? Değiştirelim. Buna bir çare bulalım. Sesimizi sizin aracılığınız ile en yukarıya kadar duyurmak istiyoruz. Yoksa biz de toplamayız. Bizim malımız da kalsın. Üç-beş kazanmak için bir sene emek verdik biz buna. 11 ay dibinde bekliyoruz. Biz parsayı toplamak derdinde değiliz ekmeğimizi çıkarmanın derdindeyiz” dedi.

VATANDAŞ İNCİR YİYEMEYECEK

Üretici Altan Turhan da dünyada sadece 48 köyde siyah incir yetiştirildiğini ancak fiyat politikaları nedeniyle zor günler geçirdiklerini ifade etti.  Turhan, inciri yetiştirmek için dokuz ay emek verdiklerini ancak her sezon firmanların politikalarından dolayı yorulduklarını söyledi. Turhan, “Burada firmalar var.  100 liradan açılan incir fiyatı iki gün içerisinde 80 liraya düşüyor. Ben sekiz tane işçi çalıştırıyorum. Bir işçinin 1200 lira maliyeti var. Ben günde 500 kilo, 1 ton incir toplayacağım. Onun bir kısmını mal sahiplerine vereceğim. Ondan sonra ben kazanacağım. İşçi benden daha çok para kazanıyor şu anda” dedi.

“BİZİ BIKTIRDILAR”

İncire dünyadan yoğun talep olduğunu söyleyen Turhan, “Bu özel ürüne talep o kadar çokken firmaların kendi aralarında yaptığı politikalardan dolayı bir akşamda fiyat 100 lirayken 80-70 liraya düşüyor. Ve bugün 40 liraya düştü. Yarın belki 20 lira ödeyecekler. Artık toplanıp ya iki üç gün vermeyeceğiz ya da ürünü dökeceğiz artık. Bizi bıktırdılar. Biz ürün mü yetiştirelim yoksa yetiştirmeyelim mi? Biz yetiştirmedikten sonra bu insanlar ne yiyecekler?” diye konuştu.

“BİZE YARDIMCI OLMALILAR”

İnciri sadece iç pazara da verebileceklerini söyleyen Turhan,   “Bu firmalar gerçekten para kazanmıyorsa gelmesinler. Açmasınlar burada. Yirmi beş firmanın aynı şekilde aynı kafayla bir şeyleri ortadan kaldırmak için uğraşmalarından biz bıktık, yorulduk. Üretici Ahmet, Mehmet bırakacak. Kendi insanımız bile bizim çıkarttığımız siyah inciri yiyemeyecek. Biz herkes yesin istiyoruz. Ama insanların bize acımaları lazım şu anda. Bize yardımcı olmaları lazım. Özellikle büyüklerimiz, valimiz, belediye başkanımız hepsinin gelip burada konuşlanması lazım. Sabahleyin üretici tezgahına malını koyar ve üstüne belediyeler de yazar. Etiketini koyarsın. Burada saat 9 olur fiyat yok. 10 olur yok. 11 olur yok. 12 olur yok. Akşam üstü bir bakıyorsun saat 9’da. Beyefendinin birisi açıklıyor. Bugün fiyat 50 lira. Sen neye dayanarak elli lira fiyat veriyorsun? Sen kimsin?  Bunun bir şekilde bir an önce çözülmesini istiyoruz. Gerçekten bizi bıktırdılar.  Saat 12’de birbirlerini arıyorlar fiyatı çekmek için. Ya sen fiyatı bu fiyata çekiyorsun da karşı taraftaki insanları hiç düşünmüyorsun. Ya defolun gidin köyden. Gelmeyin. Bize sadece yerli üreticiler gelsin. Alsın bütün Türkiye’ye dağıtsın. Biz malımızı dışarı vermeyelim. Kendi malımız Bursa’da satılsın. 50, 60, 70 liraya satılsın. Biz de para kazanmak, insanlara hizmet etmek istiyoruz ama sonunda karşılığı olsun. Emeğimiz boşa gitmesin. Artık buramıza geldi. Yeter. Köyden de arkadaşlara söylüyorum. Ya birlikte olacağız, ya hiç olacağız” diye konuştu.

“ÜRETİCİLERİN SORUNLARININ KAYNAĞI AYNI”

Üreticilerin sorunlarını dinleyen Cumhuriyet Halk Partisi Bursa İl Başkanı Nihat Yeşiltaş da şu açıklamada bulundu:

“Dünyanın en iyi kara incirinin yetiştiği Bursa’mızın 35 köyünden bir tanesi olan Gündoğdu Köyü’nde incir üreticisinin dertlerini, sorunlarını dinledik. Her şey içler acısı. Geçen yıla göre maliyetler iki kart arttı ama alım fiyatı da geçen yılın yarısında. Üzüldük. Çünkü üretici malını toplamama noktasına gelmiş görünüyor. Belirli tekellerin burada fiyat belirlemesi ve o fiyat üzerinden köylünün, üreticinin mallarını alması buradaki olumsuzlukların gündemi. Köylülerimizin buradaki ürünlerinin hak ettiği değeri bulması için iktidarın ciddi şekilde bu sorunlara eğilmesi gerekiyor.  Mustafakemalpaşa’da, Karacabey’de, Yenişehir’de yaşadığımız domates üreticisinin, kavun karpuz üreticisinin, biber üreticisinin yaşadığı sorunların kaynağı aynı. Bunu Gündoğdu Köyü’nde de gördük. O yüzden bir an önce bu tarım politikalarını değiştirilip köylüye, çiftçiye, üreten insana destek olunması gerektiğini bir kez daha ortaya koyuyoruz.  İktidarın bir an önce bu tarım politikasını değiştirip destek olması gerekiyor. Hatta gerekirse iktidar ve yönetenler buradaki ürünleri hak ettiği fiyattan almalı”