Bursalı çiftçinin ürünleri tarlada kaldı: Arz-talep dengesizliği fiyatları düşürdü

Bu yıl çiftçilerin ekim yaptığı ürünlerin tarlada kalması, üreticilerin ciddi mağduriyet yaşamasına yol açtı.

Bursaport’tan Pelin Akdemir’in haberine göre geçen yıl kâr getiren ürünlerin bu yıl daha fazla ekilmesi, yurt dışı satışlarının durması ve iç piyasada arz-talep dengesizliğinin fiyatları düşürmesi sorunların başlıca nedenleri arasında yer aldı. Çiftçiler, planlı ekimin fiyatları istikrara kavuşturabileceğini savunuyor.

ARZ-TALEP DENGESİZLİĞİ FİYATLARI VURDU

Bu yıl çiftçilerin tarlalarında ürün fiyatlarının 3 liraya kadar düştüğü bildirildi. Geçen yıl talep gören ve kazanç sağlayan ürünler, bu yıl yüksek miktarda ekildi. Ancak yurt dışı satışlarının durması ve iç piyasada talep edilen miktarın üzerinde ürün bulunması, arz-talep dengesizliği yarattı ve fiyatların gerilemesine neden oldu. Çiftçiler, ekim planlamasının fiyat dengesini sağlayabileceğini öne sürüyor. Ancak, yaş sebze ve meyve üretiminde planlama eksikliği mevcut. Çiftçiler yalnızca son iki yıldır Tarım İl Müdürlüklerine hangi ürünü ne kadar ekeceklerini Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) aracılığıyla bildiriyor. Bunun dışında kapsamlı bir planlama yapılmıyor.

PLANSIZ ÜRETİM SORUN YARATIYOR

Tarım Bakanlığı, bu yıl yaşanan mağduriyetlerin ardından planlı üretim konusunda çalışmalar yürütüyor. Ancak bu uygulamanın ne zaman hayata geçirileceği henüz belirsiz.

Yenişehir Belediyesi Kooperatifler Birliği temsilcisi Hayrettin Serinol, plansız üretimin çiftçilerin karşılaştığı önemli sorunlardan biri olduğunu belirtti. Serinol, üreticilerin geçen yıl kâr getiren ürünlere yöneldiğini ve bunun sonucunda arz fazlası oluştuğunu ifade etti. Kooperatiflerin üretim planlamasına yönelik tavsiyelerde bulunduğunu ancak bu planlamaların sınırlı kaldığını söyledi. Serinol, arz-talep dengesinin sağlanması durumunda fiyatların daha makul seviyede kalacağını belirtti.

TOPYEKUN BİR SÜREÇ YÜRÜTÜLMELİ

Karacabey Ziraat Odası Başkanı Erhan Erdem, tarımda planlamanın tek bir kurumla yapılamayacağını, bunun çok yönlü bir çalışma gerektirdiğini vurguladı. İstatistik Kurumu’nun verileri derlemesi, Tarım, Ticaret ve Maliye Bakanlıkları’nın birlikte yürütmesi gereken bir süreç olduğunu ifade etti. Erdem, kayıt dışılığın da çözülmesi gereken önemli bir sorun olduğunu ve bunun tarım sektörünü olumlu yönde etkileyebileceğini belirtti.

ÇİFTÇİLER DÜŞÜK FİYATLARDAN ŞİKAYETÇİ

Karacabey’deki üreticiler, bu yıl domates ve karpuza yönelmiş ancak umduklarını bulamamış. Bir üretici, maliyetlerin yükselmesi nedeniyle kâr getiren ürünlere yöneldiklerini ancak bu durumun yeterince başarılı olamadığını belirtti. Özellikle Adana, Antalya, İzmir ve Karacabey’de aynı anda karpuzun hasat edilmesinin fiyatları düşürdüğünü söyledi. Ayrıca, dünya piyasasında fiyatların düşmesiyle birlikte Türk çiftçisinin de mağduriyet yaşadığını vurguladı.

PLANLI VE ÖRGÜTLÜ ÜRETİM VURGUSU

Yenişehir’de yeşil biber üreticilerinin mağduriyetini önlemek amacıyla toplantılar düzenleyen Yenişehir Belediye Başkanı Ercan Özel, bu yılın çiftçiler için oldukça zorlu geçtiğini belirtti. “Coğrafi işaret belgesi alan biberinin piyasa değeri ne yazık ki, 3 liraya kadar düşmüştü” diyen Özel, plansız üretimin sorunların temelinde yattığını belirtti. Özel, “Geçen yıl Yenişehir’de çok fazla tohumluk mısır ekilmiş ve üretilmişti. Ancak bu yıl, çiftçi tohumluk mısırı geçen yılki kadar fazla ekmedi tarlasına, onun yerine biber ekmeyi tercih etti. İhracat noktasında yaşanan sıkıntılar da ortaya çıkınca talebin az, arzın fazla olduğu bir durumla karşılaştık. Bu yıl özellikle hasat zamanının da iklim değişikliği nedeniyle erken gelmesi piyasanın oldukça düşmesini sağladı” dedi.

Özel, tarımsal kooperatiflerle birlikte planlama yaptıklarını belirterek, Yenişehir’de tüm üretici örgütlerini bir araya getirerek bir “birlik” oluşturmayı hedeflediklerini söyledi. Çiftçinin de ürününü ekerken kaç dönüm hangi ürünün ekileceğini bilmesinin piyasayı dengede tutmak ve kazanç sağlamak açısından önemli olduğunu belirten Özel, “Planlı ve örgütlü bir üretim ile hem kendi kendine yetebilen bir ülke haline gelebilir, hem de Avrupa ve dünyanın en önemli tarım ürünleri ihracatı yapan ülke konumuna gelebilir. Geçtiğimiz yıllarda yaşanan pandemi, bizlere bir kez daha gösterdi ki gelecek, tarımı doğru kullanabilen ülkelerin elinde şekillenecektir” dedi.

Haber Merkezi