Üretici zeytin fiyatlarından tatmin olmadı

Osman Çaklı

Marmarabirlik zeytin alım fiyatlarını geçtiğimiz günlerde açıkladı. Sofralık zeytinin tavan fiyatı 46, taban fiyatı ise 18 lira olarak belirlendi. Yağlık fiyat ise 16 lira olarak açıklandı. Üreticiler açıklanan fiyatın Marmarabirlik tarafından yapılabilecek olanın en iyisinin yapıldığını savunuyor. Ancak, Marmarabirlik’in açıkladığı fiyatlar, yalnızca Marmara Bölgesi özelinde belirleyici. Zeytin üretiminde Ege Bölgesi de önemli yer tutuyor.

Soma civarında serbest piyasa fiyatları 50 liraya kadar çıkabiliyor. Fakat taban fiyatların aldatıcı olduğuna dair eleştiriler de var. Nedeni ise 1 kilo zeytin üzerinden yapılan ‘dane’ hesabı. Yani nitelik farkı. Yılın kurak geçmesinden üreticilere göre zeytin de etkilendi ve bu sektör içerisindeki herkes tarafından biliniyordu. Bu değişkene göre tavan fiyatı gerçekçi bulmayanlar da var. Çünkü, hali hazırda tavan fiyata ürün satabilecek çok az insanın olduğu tahmin ediliyor.

‘MARMARABİRLİK ÜRETİCİYİ KORUDU’

Türkiye’nin kırılgan ekonomik yapısı nedeniyle hayatın her alanı olumsuz yönde etkileniyor. Özellikle üretici yakındığı sorunların başında girdi maliyetleri geliyor. Çiftçilerin en çok kullandığı mazot, gübre ve ilaç gibi ürünlerin maliyetleri geçtiğimiz yıldan bugüne kadar neredeyse 4’e katlandı. İşçi çalıştırmak zorunda olan çiftçilerin bir de çalışan maliyeti var. Bugün bir zeytin bahçesinde bir işçinin yevmiyesi 300 TL bandında. Zeytin üreticileri, Marmarabirlik’in açıklayabileceği en iyi fiyatı açıklamasına rağmen karlılık oranının yine düşük olduğunu söylüyor.

Mudanya Ziraat Odası Başkanı Erdoğan Yıldız, Marmarabirlik’in beklentileri karşıladığını söyledi. Açıklanan fiyatın beklentiler dahilinde olduğunu söyleyen Yıldız, genel olarak üreticiler tarafından da fiyatların makul karşılandığını belirtti. 1 kiloda 180 adet zeytin tavan fiyatı 380 adet ise taban fiyatı belirliyor. Mevsimsel duruma göre Mudanya’da ortalama zeytin fiyatının 25 lira bandında olacağını söyleyen Yıldız, Marmarabirlik’i korumaları gerektiğini düşünüyor. Marmarabirlik’in üreticiyi koruduğunu savunan Yıldız, fiyatların daha iyi olmasını istediklerini ama şuan en iyi fiyatın bu olduğunu belirtti.

TAVAN FİYATI 20 TL OLMALIYDI

Mustafa Çakır, Mudanyalı bir zeytin üreticisi. 46 liralık tavan fiyatın bölgede çok geçerli olmayacağını düşünüyor. Nedeni ise iklim. Bu yılın kurak geçmesi zeytinin kalitesini de etkilemiş. Zeytinlerin genellikle yağlık olduğunu söyleyen Çakır, açıklanan fiyatlarda “tavanı değil taban fiyatı baz almak gerekiyor” dedi. Geçen yıldan tarımın girdi kalemlerine gelen yüzde 200 ila 300 arasında değişen zamları hatırlatan Çakır, çiftçinin kazanamadığını söyledi. Birliğin açıkladığı fiyatın piyasayı belirlediğini ekleyen Çakır, çiftçinin ürününü birliğe satmak zorunda olmadığını ancak fiyatların ortalama benzer olduğunu söyledi. Tüccar ile birlik arasındaki farka değinen Çakır, “Tüccar peşin para verdiği için 1 lira daha aşağıdan alır. Genel olarak taban fiyat beklentim 20 liraydı” dedi.